Osteoporoza, to układowa choroba szkieletu, którą charakteryzują: obniżona jakość tkanki kostnej, a także jej niska masa. Oba te aspekty prowadzą ostatecznie do zdecydowanie zwiększonej łamliwości kości. Osteoporoza jest tym bardziej niebezpieczna, że przez długi nie daje o sobie znać, a jej objawy są dla nas trudne do zobaczenia. Choroba ta dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiety, jednak częściej atakuje tę drugą grupę. Warto zwrócić uwagę, że ryzyko jej wystąpienia jest większe u osób, które ukończyły 60. rok życia.
Jakie są zatem przyczyny wystąpienia osteoporozy?
W prawidłowym cyklu nasze kości są nieustannie remodelowane. Proces, o którym wspomnieliśmy, jest oparty na dwóch mechanizmach. Pierwszym z nich jest resorpcja kości i ich odtwarzanie przez osteoblasty i osteoklasty, czyli specjalistyczne komórki. W razie wystąpienie osteoporozy, proces zostaje zaburzony, przez co masa kasa ma zdecydowanie mniejszą gęstość i większą podatność na złamania. Utrata masy kostnej spowodowana jest zarówno z powodu niedoboru żeńskich hormonów płciowych, jak i z pobudek fizjologicznych (utrata masy kostnej jest ściśle połączona z wiekiem). Istnieją czynniki ryzyka, zwiększające ryzyko rozwinięcia się osteoporozy, na które zainteresowane osoby mają realny wpływ. Najważniejsze z nich, to:
– Niedobór witaminy D. Problem ten dotyka zdecydowanej większości naszego społeczeństwa, według różnych badań jest to od 80 do nawet 90% osób!
– Używki, mowa przede wszystkim o piciu alkoholu i paleniu tytoniu
– Źle dobrana dieta, a także niedobór fosforu i wapnia
– Brak aktywności fizycznej oraz niedowaga
Osteoporoza jest dzielona na dwa zasadnicze typy, pierwotną i wtórną. W przypadku pierwszego typu ma ona bezpośredni związek ze starzeniem się układu szkieletowego. Schorzenie to najczęściej można spotkać u mężczyzn w podeszłym wieku, a także kobiet, które mają za sobą menopauzę. Do rozwoju procesu dochodzi najczęściej u kobiet po 40., a także mężczyzn po 45. roku życia. Jeśli zaś chodzi o osteoporozę wtórną, to pojawia się ona, w konsekwencji przebycia różnych chorób, lub „za pomocą” przyjmowania niektórych leków. Dotyka ona szerszą grupę pacjentów, a wśród przyczyn jej wystąpienia należy wymienić: nadczynność tarczycy, cukrzycę, dolegliwości układu pokarmowego. Na rozwój osteoporozy wpływają także: leki przeciwpadaczkowe czy heparyna.
W jaki sposób leczyć osteoporozę?
Przede wszystkim należy pamiętać, że głównym celem jest zwiększenie gęstości mineralnej kości, poprzez stosowanie leków przeciwresporpcyjnych, a także tych, które stymulują tworzenie tkanki kostnej. Należą do nich bifosfoniany, które z jednej strony hamują resorpcję tkanki kostnej, a także mają naukowo udowodnioną skuteczność działania leczniczego, w prewencji złamań. Powinniśmy także ograniczyć kontakt z czynnikami zwiększającymi ryzyko wystąpienia osteoporozy oraz unikać niezwykle groźnych dla naszych kości upadków. Chorym zaleca się także spożywania na odpowiednio wysokim poziomie: wapnia (ok. 1200 mg. na dobę), potasu (ok. 3500 mg), Białka (1,2 g/kg mc./dobę), a także magnezu (ok. 300 mg). Osoby, u którym stwierdzono osteoporozę, powinny także uprawiać aktywność fizyczną, zalecane w ich przypadku są ćwiczenia oporowe, o umiarkowanej intensywności. Trening równoważny, aerobik, joga to kolejne elementy aktywności fizycznej, które powinny być stałym elementami walki z osteoporozą.